Łuszczyca – przyczyny, objawy, leczenie

Łuszczyca jest chorobą przewlekłą i zapalną, charakteryzująca się specyficznymi zmianami na skórze. Ich pojawienie jest skutkiem nieprawidłowego oraz nadmiernego rogowacenia naskórka. Jak dokładnie objawia się łuszczyca, gdzie leży jej przyczyna i jak można ją leczyć, podpowiadamy w poniższym artykule.

1. Łuszczyca – objawy

Łuszczyca to choroba skóry jednak zdarza się że zmiany występują również na paznokciach. Zmiany skórne są bardzo widoczne i pojawiają się w określonych miejscach jak na łokciach, głowie, kolanach. Zdarza się że zmiany skórne mogą pokryć nawet całe ciało chorego. 

Zmiany przybierają kilka postaci. W pierwszej kolejności obserwuje się tzw. wykwit pierwotny, przybierającym postać grudek w czerwonobrunatnym kolorze. Są one wyraźnie widoczne, o powierzchni drobnopłytowej i łuszczącej się. Mogą być to drobne grudki w wielkości główki szpilki, które łuszcząc się tworzą wykwity skórne o średnicy 1 – 2 cm. Takie zmiany obejmują większe partie ciała i stopniowo przekształcają się w znacznie większe. Pokrywające je srebrzyste łuski, mogą przybrać postać wielkich grudek o nierównej i chropowatej powierzchni. Chory zdrapując łuski nie tylko w znacznym stopniu podrażnia skórę, ale wpływa na zmianę jej wyglądu. W wyniku zdrapywania skóra zaczyna się błyszczeć, co określane jest mianem objawu świecy stearynowej lub objawem ostatniej łuski.

W sytuacji kiedy skóra jest wyjątkowo wrażliwa, a każde jej potarcie i zadrapanie powoduje uszkodzenie naczyń krwionośnych i kropelkowate krwawienie w miejscu zdrapania łusek, wówczas taki objaw łuszczycy nazywany jest objawem Auspitza.

Stanem charakterystycznym występującym w aktywnej postaci łuszczycy, jest objaw Kobnera. Określa się nim sytuację kiedy to po urazie skóry spowodowanym zadrapaniem, cięciem chirurgicznym itp. w okresie od 6 do 12 dni, rozwijają się charakterystyczne dla łuszczycy zmiany, występujące wzdłuż miejsca uszkodzenia.

Kiedy łuszczyca atakuje skórę głowy, wówczas mówimy o tzw. koronie łuszczycowej, charakteryzującej się występowaniem grudek i łusek o rozległym charakterze. Zmiany mogą pokrywać całą skórę głowy, przesuwając się aż na czoło, bądź występować jedynie miejscami. Co ciekawe, łuszczyca atakująca skórę głowy nie wpływa na kondycję włosów. Co więcej, u chorych obserwuje się znacznie zdrowsze i bujne włosy. Dlaczego? Ponieważ naczynia brodawek skóry są rozszerzone przez co mieszki włosowe, są bardzo dobrze odżywione. 

Zdarza się że choroba atakuje płytki paznokci, kiedy to można zaobserwować zagłębienia na powierzchni paznokcia (objaw naparstkowy) lub żółte przebarwienia (objaw plamy olejowej). W rzeczywistości jednak są to grudki łuszczycowe, występujące pod płytką paznokcia. Łuszczyca w okolicach paznokci może przejawiać się również bruzdami i kruchością płytki, zgrubieniami i zmatowieniem paznokci.  

Wszystkie charakterystyczne zmiany skórne towarzyszące łuszczycy następują kolejno, w poszczególnych fazach. 

2. Łuszczyca – przyczyny

Tak naprawdę, to do tej pory nie udało się znaleźć konkretnej odpowiedzi na to pytanie. Można doszukiwać się przyczyn jej występowania w uwarunkowaniach genetycznych oraz w podłożu immunologicznym. Duże znaczenie odgrywają komórki Langerhansa zlokalizowanych w naskórku oraz limfocyty grasicożelne i limfocyty typu T. Duży wpływ na występowanie łuszczycy mogą mieć również czynniki środowiskowe jak przebyte w przeszłości infekcje, urazy, stres oraz stosowane leczenie farmakologiczne. 

Jednak tą najbardziej prawdopodobną przyczyną są uwarunkowania genetyczne. Badania wykazały że choroba występuje najczęściej w obrębie rodziny, w której jeden z jej członków chorował lub choruje na łuszczycę. Największy procent zachorowania zaobserwowano w przypadku bliźniąt jednojajowych, bo aż 70%. Podobny wysoki wskaźnik uzyskano w przypadku rodzin gdzie najbardziej narażone są dzieci ,których oboje rodziców zmaga się z tą chorobą. Prawdopodobieństwo zachorowania na łuszczycę przez dzieci znacznie spada bo aż do 30%, jeśli choruje lub chorował tylko jeden z rodziców. Zatem kwestia dziedziczenia choroby jest bardzo prawdopodobna. 

3. Łuszczyca – rodzaje

Łuszczyca przybiera wiele różnych form oraz rodzajów. Do tych najczęściej pojawiających się zaliczamy:

  • łuszczycę zwykłą – zmiany skórne zlokalizowane są na kolanach, łokciach lub głowie,
  • łuszczyca brodawkująca – jest to rzadka odmiana choroby, która powstaje na skutek zaniedbania łuszczycy zwykłej. Występuje pod postacią brodawkowego przerostu naskórka i najczęściej pojawia się w okolicach podudzia,
  • łuszczyca zadawniona – ma podobne objawy co łuszczyca zwykła a zmiany skórne są przerosłe i zgrubiałe, które mogą długo utrzymywać się na skórze,
  • łuszczyca wysiekowa – występuje na fałdach skóry oraz zgięciach stawowych,
  • łuszczyca bruźdźcowa –  to odmiana łuszczycy wysiekowej, zmiany pojawiają się dokładnie w tych samych okolicach jednak w tym przypadku, są one przerosłe, wilgotne i nawartstwione,
  • łuszczyca stawowa – to proces chorobowy obejmujący stawy o charakterze zapalnym powodująca sztywność skóry, wywołuje zniekształcenia w obrębie stawów międzypaliczkowych rąk i stóp, atakuje kręgosłup a nawet może doprowadzić do inwalidztwa. Ten rodzaj łuszczycy dotyka w przeważającej części mężczyzn,
  • łuszczyca krostkowa – zmiany występują na rękach i stopach, pod postacią krostkowych wykwitów rumieniowych i złuszczających się. Występują na bocznych partiach rąk i stóp,
  • łuszczyca odwrócona – obejmuje części ciała, które nie są charakterystyczne dla łuszczycy tj. na twarzy, tułowiu oraz na fałdach skóry,
  • łuszczyca uogólniona – to najczęstsza odmiana łuszczycy kiedy to zmianom na skórze, towarzyszy również gorączka oraz ogólny zły stan pacjenta. Wykwity na skórze mają podłoże rumieniowe i często w tym wypadku, występuje także tzw. objaw Nikolskiego, charakteryzujący się spełzaniem naskórka pod wpływem tarcia. Jej przebieg jest bardzo ciężki i mogą występować również zaburzenia wodno – elektrolityczne, wtórne zakażenia oraz znaczna utrata płynów.

4. Łuszczyca – leczenie

Metody leczenia łuszczycy uzależnione są od jej rodzaju oraz tego, czy proces chorobowy obejmuje całą powierzchnię ciała czy tylko jej część. Jeżeli zmiany są lekkie i obejmują nie więcej niż 25% ciała, wówczas stosuje się leczenie miejscowe. Jeżeli uszkodzenia skóry są większe, wtedy sięga się po metody leczenia skojarzonego, które łączy w sobie leczenie ogólnoustrojowe jak i miejscowe. 

Podczas leczenia miejscowego, podejmuje się działania mające na celu usunięcia łusek a następnie, koncentruje się na zahamowaniu procesu dzielenia komórek naskórka, odpowiedzialne za pojawianie się poszczególnych zmian na skórze. W tym celu wykorzystuje się szereg preparatów, mające zmniejszyć liczbę łusek, złagodzić ich stan i działającymi przeciwzapalnie. 

Wykorzystuje się również takie metody jak fototerapia czyli skóra jest naświetlana światłem ultrafioletowym czy fotochemioterapia polegająca na stosowaniu preparatów medycznych o działaniu światłouwrażliwiającym ,jednak tą metodę stosuję się tylko u tych pacjentów zmagającymi się z ostrą odmianą łuszczycy, gdzie zawiodły inne sposoby leczenia. 

Chory oprócz stosowania odpowiednich leków oraz poddawaniu się specjalistycznym zabiegom, chory powinien również zadbać o odpowiednią dietę. Jakość spożywanych produktów ma duży wpływ na częstotliwość występowania zmian skórnych. Równie ważne jest dobre nawodnienie organizmu, które wspomaga także eliminowanie z organizmu szkodliwych toksyn. Wszystko to ma na celu poprawienie procesów związanych z metabolizmem. Należy odstawić przede wszystkim używki, które mogą nasilać objawy choroby czyli alkohol i papierosy.